De Lotustweeling ontwerptekening in GlassEye 
© 2019 Atelier GlassJohs
Werkomschrijving
Een opdracht voor 2 voorzetramen van elk 42 delen. Techniek: glas in lood. Formaat: 650 x 485 mm.
Gebruikt zijn 5 kleuren glas, in drie soorten.
Lood: buitenzijden 8mm H- en U-profiel, met staalinleg. Binnenin 6mm H.
Afwerking: patina zwart, anti-oxidant, wax.
Gemonteerd in stalen U-frames, zwart.
Voorbereiding
Cliënt heeft een model gekozen uit de portfolio van Atelier GlassJohs: het Lotusmotief uit de Hollandse Art-Deco.
Met het Glass-Eye programma wordt de tekening gemaakt en 2x uitgeprint. Één exemplaar op de werktafel, één wordt 'verknipt' voor de sjablonen. Die op het werkblad wordt afgedekt met transparant folie, zo blijft de tekening schoon, er volgt nl nog een tweede raam.
Materiaal
Het binnenwerk krijgt 6 mm H-lood, dit oogt iets slanker dan het meer gebruikelijke 8 mm lood. Het zetwerk wordt hierdoor iets lastiger, er is immers minder speling in de 'wang' van het lood. Alles voor een mooi resultaat! Er worden 3 soorten Kathedraalglas gebruikt. Een grove kleurloze, een oud mondgeblazen geel en een machinekathedraal groen. Voor de hoeken kobaltblauw waterglas. De bloemblaadjes tenslotte: een mooie wit-roze streaky.
Glassnijden
Lotusbloemblaadjes snijden. Er wordt rekening gehouden met de looprichting van de structuur in het glas
m.b.v. sjablonen wordt de vorm op het glas getekend en daarna gesneden
De lotusbladeren gesneden
Het glas voor beide ramen wordt in één run gesneden
Het slijpen volgt nog, netjes snijden scheelt een hoop slijpwerk
De werkplek van GlassJohs
Slijpen
Zorgvuldig slijpen maakt het loodzetten straks soepeler
Glasdelen als deze vereisen veel slijpwerk. Hier zijn slijpkoppen van drie formaten gebruikt. Het doel is een mooier eindresultaat: er zijn minder hulplijnen van lood nodig.
In Lood zetten
Glasdeel voor glasdeel wordt in 't lood gezet. De groene bladeren zijn lastig te zetten, evenals de uitgeslepen delen boven de lotus. In de vier zijden wordt inleg-ijzer gebruikt. Het ijzer voor de bovenkant wordt voorgebogen volgens werktekening om spanning te vermijden. Het ontstane frame van ijzer geeft de gewenste stijfheid aan het raam. Hulpblokjes met nagels houden het raam nog op zijn plaats, alle delen liggen immers nog los.
Corrigeren en dichtstrijken
Met behulp van loodmes en hamertje wordt het lood waar nodig in de correcte positie gebracht. Dit 'strokend' maken zorgt voor een strak eindresultaat.
Hier en daar wordt een strookje lood toegevoegd om de lijnen netjes te laten doorlopen of om ze vloeiend in elkaar te laten uitkomen.
Het lood wordt daarna zorgvuldig dichtgestreken als voorbereiding op het solderen.
Solderen
De kruispunten worden ingesmeerd met stearine om de soldeer goed te laten vloeien en hechten. Het lood moet schoon zijn, en vrij van aanslag. Waar oxide is verschenen zal de soldeer niet hechten. Het lood dient dan eerst, bijv. met staalwol, geschuurd te worden tot het weer zilverkleurig is.
Waarom is dit zo'n mooie fase? - Als de eerste zijde klaar is, kan het raam eindelijk rechtop! Moment Suprême!
Het raam wordt gekeerd, en van de tweede zijde het lood gecorrigeerd en dichtgestreken, waarna gesoldeerd.
Het raam is nu klaar - op het afwerken na. Dezelfde procedures worden toegepast op het tweede raam.
Het afwerken
Het afwerken omvat de volgende handelingen:
- ontvetten en reinigen: stearineresten verwijderen voor een effectiever patineerproces.
- patineren: dit brengt geforceerd een verouderingsproces op gang waarmee het lood een donker uiterlijk krijgt.
- reinigen en drogen: patinaresten worden weggespoeld om het oxidatieproces te stoppen.
- anti-oxidant: wordt toegepast om de oxidatiefase te stabiliseren. Het lood is nu egaal donkergrijs, bijna antraciet.
- waxen: inwrijven van het lood geeft een mooi matglanzend resultaat.
Tot slot: de ramen worden gemonteerd in U-vormige frames, waardoor ze stabiel in het venster staan.
De frames zijn vervaardigd door smederij DAJO te Willemsoord, (Ov).
twee voorzetramen met Lotusmotief in smeedijzeren houders
42 glasdelen per raam, 3 glassoorten in 5 kleuren
Standplaats: Heerenveen